Ooit breekt het verdrietige moment aan dat een van je ouders komt te overlijden. Er volgt een verdrietige periode waarin je van alles moet regelen. Als kind weten waar je aan toe bent, is daarbij een helpende factor. Dat geldt in meerdere mate bij het verdelen van de nalatenschap. Ingewikkelde materie die er alleen maar complexer op wordt als er problemen en conflicten ontstaan. Omdat dit helaas wel aan de orde van de dag is, wijden we bij VrouwGerelateerd een blog aan het thema kindsdeel, een begrip dat je veelvuldig tegenkomt bij het verdelen van erfenissen. Graag leggen we je uit wat het kindsdeel precies is en hoe een kindsdeel opeisen en berekenen in hun werk gaan. Met deze informatie kun jij je goed voorbereiden op het moment waarop je hier later eventueel mee in aanraking komt.
Wat is het kindsdeel?
Het kindsdeel is het deel van een erfenis (nalatenschap) waar je als kind op grond van een testament of de wet recht op hebt. Soms komt het voor dat je erfenis niet direct opeisbaar is, bijvoorbeeld als sprake is van een ouderlijke boedelverdeling of wettelijke verdeling. Voor beide regelingen geldt dat je wel erfgenaam bent, maar je erfenis nog niet direct krijgt. Dat komt omdat je een geldvordering hebt op de langstlevende ouder, stiefmoeder of stiefvader. De langstlevende ontvangt alle goederen uit de erfenis. Het testament van je vader of moeder of de wet bepaalt wanneer je jouw kindsdeel wel kunt opeisen. Door het totale huwelijkse vermogen (bij een algehele gemeenschap van goederen) door de helft te delen (de ene helft is al van de langstlevende) en het bedrag dat overblijft te verdelen over de langstlevende en de kinderen, wordt het kindsdeel berekend.
Houd er rekening mee dat over deze vordering erfbelasting betaald moet worden. Deze erfbelasting moet door de langstlevende partner worden afgedragen.
Wat is de wettelijke verdeling?
In het kader van erfenissen kom je ook het begrip ‘wettelijke verdeling’ tegen. Op het moment dat sprake is van een langstlevende echtgenoot, geregistreerd partner en één of meerdere kinderen, is de wettelijke verdeling van kracht. De wettelijke verdeling kan in een testament worden uitgesloten. De langstlevende persoon uit het huwelijk moet de eventuele schulden van de nalatenschap betalen. Daarnaast erft die alle bezittingen. Kinderen hebben recht op het kindsdeel. Dat is een vordering in geld op de langstlevende echtgenoot. Je kunt niet zomaar je kindsdeel opeisen. Je kunt daar alleen in uitzonderlijke, specifieke gevallen aanspraak op maken. Het testament van je vader of moeder of het Nederlands erfrecht bepaalt wanneer jouw kindsdeel opeisbaar is. Na het overlijden van de langstlevende is het kindsdeel altijd opeisbaar.
Wat is de legitieme portie?
Binnen de context van het afwikkelen van erfenissen neemt ook het begrip ‘legitieme portie’ een prominente plek in. De legitieme portie is het deel waarop je als kind altijd recht hebt, zelfs als je onterfd bent. Soms denken mensen dat de legitieme portie hetzelfde is als het kindsdeel, maar dit is dus een onjuiste gedachte. Natuurlijk is dit een onderwerp waarmee je je helemaal niet wilt bezighouden. Maar het komt regelmatig voor dat kinderen door hun ouders worden onterfd. Het is daarom goed te weten dat er geen enkel geval bestaat waarin de legitieme portie je na het overlijden van een van je ouders kan worden ontzegd. Mits dit in het testament is vastgelegd, geldt dat wel voor het kindsdeel. De legitieme portie is altijd een vordering in geld. Wanneer je bent onterfd heb je dus geen recht op spullen.
Hoe kun je je kindsdeel opeisen?
Voor de stappen die je moet zetten om je kindsdeel op te eisen, geldt ook dat die ingewikkeld zijn. Zoals we al eerder vertelden, heeft de langstlevende echtgenoot volgens de Nederlandse wet een bevoorrechte positie. Na het overlijden van je vader of moeder is het daarom in beginsel niet mogelijk om je kindsdeel meteen op te eisen. De echtgenoot of geregistreerde partner van je vader of moeder moet zonder zorgen verder kunnen leven. Als die na het overlijden kindsdelen moet uitbetalen, zou die persoon in een penibele financiële situatie terecht kunnen komen. Het is heel begrijpelijk dat het veel vragen bij je oproept als je in aanraking komt met een kwestie die verband houdt met een kindsdeel of een legitieme portie. Daarom is het verstandig een erfrechtadvocaat te raadplegen. Die geeft je antwoord op al je vragen en kan je bijstaan met raad en daad.
